Welke soorten merken bestaan er?
Er bestaan 11 soorten merken. Meest geregistreerd worden merknamen en logo’s of een combinatie van naam en beeldmerk. Daarnaast zijn er ontzettend veel typen merken die nauwelijks worden vastgelegd. Bijvoorbeeld omdat ze vrijwel altijd geweigerd worden of omdat er simpelweg minder belangstelling voor is.
Elk soort merk dient voldoende onderscheidend vermogen te hebben
Er gelden verschillende strenge criteria, maar het onderscheidend vermogen is daarbij het belangrijkst. Een merk dat niet of onvoldoende onderscheidend is, komt per definitie niet in aanmerking voor vastlegging in het register. Bij onderscheidend vermogen gaat het om de totaalindruk die een merk bij consumenten achterlaat. Het is van belang omdat je merk de omvang van het te verkrijgen monopolie mede bepaalt.
Woord- en beeldmerken
Je kunt je merk zowel binnen de Benelux, de Europese Unie of op internationaal niveau vastleggen. In alle gevallen geldt dat je moet aangeven wat voor soort merk het betreft. De twee soorten merken die het vaakst voorkomen zijn het woordmerk en het beeldmerk. Een woordmerk is een onderscheidende naam voor een product of dienst, terwijl een beeldmerk een beeldelement is dat een product of dienst vertegenwoordigt. Een beeldmerk kan een zuiver beeldmerk betreffen, of een beeldmerk dat met woordelementen is gecombineerd. De registratie geldt in dat laatste geval dan voor de exacte combinatie van elementen.
Andere soorten merken
Dat woordmerken en beeldmerken (of combinaties daarvan) het vaakst vastgelegd worden, wil niet zeggen dat de mogelijkheden daarbij ophouden. Andere soorten merken zijn bijvoorbeeld vormen, kleuren en klanken:
- Vormmerk: bijvoorbeeld de vorm van een product, of de verpakking ervan
- Kleurmerk: een kleur of een combinatie van kleuren. Het bekendste voorbeeld daarvan is het blauw van de CampingGaz gastankjes.
- Klankmerk: reclamedeuntjes waaraan je merk direct herkend wordt. De jingle van Haribo snoep is daar een goed voorbeeld van.
Soorten merken die veel minder vaak voorkomen
Terwijl vormen, kleuren en klanken al aanzienlijk minder vaak worden vastgelegd, bestaan er nog andere soorten merken die nog minder vaak voorkomen. We zetten ze kort op een rijtje:
- Patroonmerk: een patroon oftewel een herhaaldelijke reeks elementen
- Positiemerk: verwijst naar de specifieke manier waarop men het merk op een product plaatst
- Bewegingsmerk: een beweging of een positiewijziging van de merkelementen
- Multimediamerk: combinatie van geluid en beeld
- Hologrammerk: een merk dat (onder andere) bestaat uit holografische kenmerken
Het individuele merk
Niet alleen dien je bij het deponeren van je merk aan te geven om welk soort merk het gaat, ook moet je erbij vermelden of jouw merk een individueel merk, een collectief merk of een certificeringsmerk is. In de meeste gevallen is een merk een individueel merk: een merk dat bedoeld is om producten en/of diensten van de ene onderneming te onderscheiden van de producten of diensten van de andere onderneming. Omtrent collectieve merken en certificeringsmerken heeft vrij recent een wijziging plaatsgevonden. Betreft dit ook jouw merkaanvraag? Laat je dan zeker begeleiden door een merkenbureau.
Merkclassificering
Tot slot moet je behalve een keuze maken uit soorten merken ook nog de klassen aangeven waarvoor je jouw merk wilt gaan gebruiken. Dit noemen we ook wel merkclassificatie. Deze bepaalt uiteindelijk het monopolie dat je met jouw merk verkrijgt. De in totaal 45 klassen (34 voor goederen en 11 voor diensten) vormen samen de Nice classificatie, de internationaal gehanteerde standaard. Houd er rekening mee dat je jouw merk binnen een bepaald tijdsbestek ook daadwerkelijk moet gebruiken voor de klassen die je in je merkaanvraag hebt aangegeven.
Onderscheidend vermogen
Van welk soort merk er ook sprake is, de vereisten om geregistreerd te kunnen worden zijn altijd hetzelfde. Zo kan de betreffende overheidsinstantie jouw merkaanvraag enkel goedkeuren wanneer je merk onderscheidend genoeg is. Zo mag het onder andere niet te beschrijvend zijn voor de producten en/of diensten die je ermee aanbiedt. Het op de markt brengen van een nieuwe ijssoort onder de naam ‘ICE’ is dan ook niet mogelijk. Deze merknaam is dan wel weer origineel voor bijvoorbeeld een sieradenlijn. Het onderscheidend vermogen kun je vaak verbeteren door een grafisch element aan je merknaam toe te voegen.
